การลงทุน ESG: สิ่งที่เทรดเดอร์ควรรู้

เมื่อสิบปีก่อน เทรดเดอร์ส่วนใหญ่แทบไม่เคยใช้คำว่า ESG เลย ข้ามมาถึงปัจจุบัน คำนี้แทบจะเลี่ยงไม่ได้ ทุกผู้จัดการกองทุน ทุกพาดหัวข่าว ทุกเวทีเสวนาดูเหมือนจะมีตัวอักษรสามตัวนี้แทรกอยู่เสมอ ESG – ตัวย่อของ Environmental, Social และ Governance มันไม่ใช่แค่ตัวย่อสุดฮิต (หรืออาจจะใช่?) แต่มันได้กลายเป็นส่วนหนึ่งของการเคลื่อนย้ายของเงินทุนแล้ว

หากตัดศัพท์เทคนิคออกไป เรื่องนี้ก็ง่ายพอสมควร: นักลงทุนกำลังถามว่าบริษัทหนึ่ง ๆ มีกำไรและยั่งยืนหรือไม่ คำถามเก่าอย่าง “ทำกำไรได้เท่าไหร่?” ตอนนี้ถูกจับคู่กับ “มีต้นทุนต่อสังคมหรือโลกอย่างไร?” การเปลี่ยนแปลงนี้สำคัญ และถ้าคุณเป็นเทรดเดอร์ ก็ควรให้ความสนใจ

ความหมายที่แท้จริงของการลงทุน ESG

“E” ตรงไปตรงมา: การปล่อยก๊าซ การปล่อยคาร์บอน มลพิษ นโยบายด้านสภาพภูมิอากาศ ทุกอย่างที่เกี่ยวข้องกับสิ่งแวดล้อม “S” เจาะลึกไปที่การที่บริษัทปฏิบัติต่อผู้คน – พนักงาน ลูกค้า ชุมชนท้องถิ่น เช่น มาตรฐานแรงงาน ความหลากหลาย ความปลอดภัย และ “G” ครอบคลุมห้องประชุมกรรมการ: การจ่ายค่าตอบแทนผู้บริหาร ผู้ถือหุ้นมีสิทธิออกเสียงอย่างเป็นธรรมหรือไม่ และความโปร่งใสของผู้นำเป็นอย่างไร

เมื่อรวมกันแล้ว การลงทุน ESG ก็เหมือนการตรวจสอบประวัติ ตัวเลขในงบการเงินเล่าเรื่องหนึ่ง แต่ปัจจัย ESG เผยให้เห็นอีกเรื่องหนึ่ง บริษัทพลังงานแสงอาทิตย์ที่มีธรรมาภิบาลที่ดี ดูแตกต่างอย่างสิ้นเชิงจากเหมืองถ่านหินที่เผชิญกับคดีความ บริษัทหนึ่งดูพร้อมสำหรับอนาคต อีกบริษัทหนึ่งกลับเหมือนติดอยู่กับการดับไฟปัญหาไปวัน ๆ

เหตุผลที่ ESG กลายเป็นกระแสหลัก

ความจริงตรงไปตรงมา: เรื่องอื้อฉาวมีราคาแพง การฉ้อโกง น้ำมันรั่ว การละเมิดแรงงาน – สิ่งเหล่านี้ทำให้ต้องสูญเสียเป็นพันล้าน นักวิเคราะห์ประเมินว่าบริษัทในสหรัฐฯ สูญเสียมูลค่ามากกว่า 500 พันล้านดอลลาร์ จากประเด็นอื้อฉาวที่เกี่ยวข้องกับ ESG ในช่วงทศวรรษที่ผ่านมา นั่นคือเหตุผลที่การจัดการความเสี่ยงเป็นหนึ่งในจุดขายที่ใหญ่ที่สุด

นอกจากนี้ยังมีความต้องการอีกด้วย ภายในปี 2024 กองทุน ESG มีมูลค่ารวมมากกว่า 3.2 ล้านล้านดอลลาร์ ทั่วโลก เงินทุนจำนวนมหาศาลขนาดนี้ไม่ได้อยู่นิ่ง ๆ มันไล่ล่าทรัพย์สินที่มีป้าย ESG ผลักดันให้นายหน้าปล่อยETFใหม่ ๆ และหนุนให้มูลค่าของบริษัทที่ผ่านเกณฑ์สูงขึ้น

และแน่นอน ค่านิยมด้วย เทรดเดอร์จำนวนมากไม่ต้องการสนับสนุนบริษัทที่เลี่ยงกฎเกณฑ์ พวกเขาอยากถือหุ้นในธุรกิจพลังงานสะอาด หรือบริษัทที่มีชื่อเสียงด้านการปฏิบัติต่อพนักงานอย่างเป็นธรรมมากกว่า แบบสำรวจแสดงให้นักลงทุนจำนวนมากขึ้นเต็มใจสละผลตอบแทนเล็กน้อยเพื่อยึดมั่นในหลักการของตน นั่นไม่ใช่แค่ความรู้สึกอ่อนโยน แต่เป็นพฤติกรรมจริงที่ขับเคลื่อนตลาด

ESG แทรกซึมในตลาดต่าง ๆ อย่างไร

ในตลาดหุ้น เส้นทางชัดเจน: ESG ETF หรือกองทุนที่คัดกรองแล้ว การเข้าถึงได้อย่างรวดเร็ว ไม่ยุ่งยาก หากคุณต้องการการควบคุมมากขึ้น แพลตฟอร์มต่าง ๆ ตอนนี้ให้คุณกรองตามคะแนน ESG ได้ ผู้ให้ข้อมูล เช่น MSCI และ Morningstar ได้เปลี่ยนความยั่งยืนให้เป็นระบบการจัดอันดับที่เทรดเดอร์สามารถตรวจสอบได้เหมือนตัวชี้วัดอื่น ๆ

สินค้าโภคภัณฑ์ก็ไม่เว้นเช่นกัน การเปลี่ยนผ่านด้านพลังงานได้เพิ่มความต้องการโลหะอย่างลิเทียมและทองแดง ในขณะที่เชื้อเพลิงฟอสซิลกลับถูกแบกรับภาระด้านชื่อเสียงมากขึ้น

ในตลาดสกุลเงิน ESG คืบคลานเข้ามาอย่างแนบเนียนมากขึ้น ประเทศที่ถูกมองว่าเป็นผู้นำด้านความยั่งยืนสามารถดึงดูดเงินทุนไหลเข้าได้มากขึ้น ทำให้ค่าเงินแข็งแกร่งขึ้น ในขณะที่เศรษฐกิจที่ปรับตัวช้ากว่าอาจเห็นเงินทุนไหลออก แม้แต่ดัชนีเองตอนนี้ก็มีเวอร์ชันที่เน้น ESG เท่านั้น ซึ่งแสดงให้เห็นว่านี่ไม่ใช่ธีมเล็ก ๆ อีกต่อไป

พื้นที่สีเทาที่เทรดเดอร์ไม่ควรมองข้าม

ทีนี้มาถึงจุดลำบากใจ กรีนวอชซิ่ง (Greenwashing) เป็นปัญหาที่ชัดเจนที่สุด เนื่องจากไม่มีคู่มือกฎเดียว ป้าย “ยั่งยืน” อาจมีความหมายที่แตกต่างกันมาก ขึ้นอยู่กับว่าใครเป็นผู้ขาย หน่วยงานกำกับดูแลในยุโรปได้บังคับให้ผู้จัดการกองทุนบางรายต้องถอดฉลาก ESG ออกจากกองทุนที่ไม่สามารถพิสูจน์ข้ออ้างได้

ผลการดำเนินงานล่ะ? เป็นแบบผสมผสาน ดัชนี ESG ระดับโลกหนึ่งตัวเอาชนะเกณฑ์มาตรฐานหลักในปี 2023 (21.7% เทียบกับ 17%) แต่ในช่วงเวลาที่ยาวนานกว่านั้น ผลลัพธ์ใกล้เคียงกับค่าเฉลี่ยของตลาด บางครั้งพอร์ต ESG ทำได้ดีกว่า บางครั้งก็ล้าหลัง มันไม่ใช่ข้อได้เปรียบที่รับประกันได้

ยังมีต้นทุนค่าเสียโอกาสอีกด้วย การตัดหุ้นบุหรี่ อุตสาหกรรมป้องกันประเทศ หรือหุ้นน้ำมัน อาจรู้สึกว่าถูกต้อง แต่ก็อาจเจ็บปวดเมื่อภาคเหล่านั้นพุ่งขึ้นมา ใครก็ตามที่หลีกเลี่ยงหุ้นพลังงานในช่วงที่น้ำมันพุ่งสูง ย่อมเข้าใจดี!

และยังมีการเมืองอีกด้วย ในสหรัฐฯ ESG กลายเป็นประเด็นถกเถียง – บางรัฐได้จำกัดการใช้ ESG ในกองทุนบำนาญ ในขณะที่ยุโรปกลับตรงกันข้าม เข้มงวดขึ้นในเรื่องการเปิดเผยข้อมูล ผลลัพธ์คืออะไร? สิ่งที่วันนี้ถือว่าเป็น ESG พรุ่งนี้อาจจะไม่ใช่แล้ว

บทสรุป

การลงทุน ESG ได้เปลี่ยนจากคำฮิตไปสู่การเป็นส่วนหนึ่งของภูมิทัศน์ทางการเงิน มันส่งผลต่อการไหลเวียนของเงินในหุ้น สินค้าโภคภัณฑ์ ดัชนี และแม้กระทั่งฟอเร็กซ์ สำหรับเทรดเดอร์ นี่ไม่ใช่สิ่งที่มาแทนที่ปัจจัยพื้นฐานหรือการวิเคราะห์ทางเทคนิค แต่มันเป็นอีกหนึ่งมุมมอง วิธีในการมองหาความเสี่ยง จับโอกาส และทำให้การลงทุนสอดคล้องกับค่านิยมของคุณเองหรือของลูกค้า

เคล็ดลับคืออย่าเล่นเกินไป ESG จะไม่ปกป้องคุณจากผลประกอบการที่ย่ำแย่หรือแรงกระแทกของตลาด แต่การเพิกเฉยต่อมันโดยสิ้นเชิงอาจทำให้คุณมองไม่เห็นพลังที่กำลังปรับเปลี่ยนการไหลเวียนของเงินทุน วิธีที่ฉลาดที่สุด? ใช้มันเป็นตัวกรองเพิ่มเติม อ่านรายงาน เปรียบเทียบการจัดอันดับ และอย่าลืมพกความสงสัยเล็กน้อยติดตัวไว้เสมอ