Khi thị trường bắt đầu biến động hoặc các tiêu đề tin tức chuyển sang chế độ “khủng hoảng”, bạn sẽ thường nghe đến việc nhà đầu tư chuyển sang các tài sản an toàn như vàng, yên và đô la Mỹ. Nhưng điều gì khiến chúng được gọi là “an toàn” và tại sao mọi người lại đổ xô vào chúng khi mọi thứ khác có vẻ đang sụp đổ?
Tài Sản An Toàn Thực Sự Là Gì?
Tài sản an toàn là những khoản đầu tư được biết đến với khả năng giữ vững (hoặc thậm chí tăng) giá trị trong thời kỳ thị trường đi xuống. Nói cách khác, khi phần lớn cổ phiếu hoặc tài sản rủi ro đang giảm, các tài sản này có xu hướng ổn định hoặc tăng giá, mang lại nơi trú ẩn cho nhà đầu tư.
Hiện có nhiều lựa chọn ngoài kia: vàng, một số loại tiền tệ, thậm chí cả trái phiếu chính phủ. Nhưng trong phạm vi này, chúng ta sẽ tập trung vào ba tài sản chính — vàng, đồng yên Nhật và đô la Mỹ. Chúng đã xây dựng được danh tiếng của mình theo thời gian. Một số người còn nói rằng chúng đã “trải qua chuyện này trước đây”.
Vàng: Tài Sản An Toàn Kinh Điển
Vàng không trả lãi suất. Nó không tăng trưởng như cổ phiếu. Nhưng… mọi người vẫn yêu thích nó. Đặc biệt là khi mọi thứ trở nên bất ổn. Tại sao vậy? Bởi vì nó là vật chất thật. Bạn có thể cầm nắm được. Nguồn cung của nó có giới hạn, không thể in ra như tiền giấy, và đã tồn tại từ lâu trước khi Nasdaq ra đời.
Nhà đầu tư thường mua vàng trong thời kỳ bất ổn kinh tế, khiến giá vàng tăng lên khi các thị trường khác đang giảm. Ví dụ, vào tháng 3 năm 2023, giá vàng đã vượt mức 2.000 USD/ounce lần đầu tiên trong một năm, khi hỗn loạn trong lĩnh vực ngân hàng thúc đẩy nhu cầu tìm nơi trú ẩn an toàn. Kim loại lấp lánh này thường tỏa sáng nhất khi niềm tin vào thị trường chung lung lay.
Yên Nhật: Nơi Ẩn Náu Tiền Tệ
Yên Nhật là một loại tiền tệ an toàn nổi tiếng. Nó thường tăng giá khi thế giới rơi vào trạng thái hoảng loạn. Một phần nguyên nhân là do sự ổn định chính trị, nền kinh tế lớn và lãi suất cực thấp của Nhật Bản. Các nhà giao dịch vay yên với chi phí rẻ để đầu tư nơi khác — và khi có vấn đề xảy ra — họ nhanh chóng rút tiền về nước.
Làn sóng tiền trở lại Nhật Bản làm tăng giá đồng yên. Chúng ta đã thấy điều đó vào cuối năm 2024, khi căng thẳng địa chính trị leo thang. Nhà đầu tư chuyển sang yên, đồng tiền này đạt mức cao nhất trong nhiều tuần như một phản ứng điển hình của tâm lý né tránh rủi ro — không phải vì lợi nhuận, mà vì sự bảo vệ.
Đô la Mỹ: Tài Sản An Toàn Toàn Cầu
Đô la Mỹ không chỉ là một loại tiền tệ — nó là đồng tiền dự trữ chính của thế giới và là tài sản an toàn mặc định đối với nhiều người. Nhà đầu tư toàn cầu tin tưởng vào đồng đô la vì nó được hỗ trợ bởi nền kinh tế lớn nhất thế giới và thị trường tài chính sâu rộng. Trong thời điểm khủng hoảng, tư duy “tiền mặt là vua” thường xuất hiện, khiến nhu cầu với đô la tăng vọt. Mọi người đổ xô vào đô la Mỹ (và trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ) để tìm kiếm sự ổn định và thanh khoản — ngay cả khi cuộc khủng hoảng bắt đầu từ chính nước Mỹ.
Vào cuối năm 2024, ngay cả khi rủi ro toàn cầu gia tăng, chỉ số đô la Mỹ đã tăng lên mức cao nhất trong một năm. Có phải vì mọi thứ ở Mỹ đều hoàn hảo? Không. Nhưng so với các lựa chọn khác? Nó trông khá vững chắc.
Tài Sản An Toàn vs S&P 500: Tháng 2 – Tháng 4 năm 2023
Nguồn: TradingView. Tất cả chỉ số được tính theo tổng lợi nhuận bằng đô la Mỹ. Hiệu suất trong quá khứ không phải là chỉ báo đáng tin cậy cho hiệu suất trong tương lai. Dữ liệu tính đến ngày 17 tháng 7 năm 2025.
Dưới đây là cách vàng, yên và đô la phản ứng trong một giai đoạn thị trường căng thẳng gần đây. Lưu ý cách chúng di chuyển ngược chiều với các tài sản rủi ro như S&P 500.
Kết Luận
Tài sản an toàn không nhằm mục đích tạo ra lợi nhuận lớn. Chúng mang lại sự yên tâm, bảo vệ và một chút không gian thở khi thị trường trở nên hỗn loạn.
Vàng. Yên. Đô la Mỹ. Mỗi tài sản đều có vai trò riêng — và mỗi cái đã chứng minh giá trị của mình trong những cuộc khủng hoảng khác nhau.
Tóm lại: Hiểu được lý do tiền chảy vào vàng, yên và đô la khi có biến động sẽ giúp bạn hiểu cách những nhà giao dịch dày dạn kinh nghiệm nhìn nhận rủi ro. Chúng không hoàn hảo hay đảm bảo tăng giá, nhưng thường hoạt động như một “tấm chăn an toàn tài chính” khi thị trường đầy sóng gió. Việc nắm rõ cách chúng vận động sẽ trang bị thêm cho bạn một công cụ để điều hướng thời điểm bất ổn.