Đầu tư ESG: Những điều nhà giao dịch cần biết
Mười năm trước, hầu hết các nhà giao dịch hầu như không dùng đến thuật ngữ ESG. Nhanh chóng đến hôm nay, bạn khó có thể không biết nó. Mọi nhà quản lý quỹ, mọi tiêu đề, mọi cuộc thảo luận đều có ba chữ cái này xuất hiện. ESG – viết tắt của Environmental (Môi trường), Social (Xã hội) và Governance (Quản trị). Nó không chỉ là một từ viết tắt thời thượng (hay có lẽ là vậy?); mà đã trở thành một phần trong cách dòng tiền vận động.
Bỏ qua biệt ngữ thì điều này khá đơn giản: nhà đầu tư đang hỏi liệu một công ty có lợi nhuận và bền vững hay không. Câu hỏi cũ “kiếm được bao nhiêu?” giờ đi kèm với “cái giá đối với xã hội hay hành tinh là gì?”. Sự thay đổi này quan trọng, và nếu bạn giao dịch, bạn nên chú ý.
Đầu tư ESG thực sự có nghĩa là gì
“E” khá rõ ràng: khí thải, dấu chân carbon, ô nhiễm, chính sách khí hậu. Bất cứ điều gì liên quan đến môi trường. “S” đi sâu vào cách một công ty đối xử với con người – nhân viên, khách hàng, cộng đồng địa phương. Hãy nghĩ đến tiêu chuẩn lao động, sự đa dạng, an toàn. Và “G” liên quan đến phòng họp: cách lãnh đạo được trả lương, cổ đông có tiếng nói công bằng hay không, và sự minh bạch của ban lãnh đạo.
Kết hợp lại, đầu tư ESG giống như việc kiểm tra lý lịch. Những con số trong bảng cân đối kế toán kể một câu chuyện, nhưng các yếu tố ESG lại tiết lộ một câu chuyện khác. Một công ty năng lượng mặt trời với quản trị tốt sẽ rất khác so với một công ty khai thác than đang vướng kiện tụng. Một bên có vẻ sẵn sàng cho tương lai, trong khi bên kia thì chỉ loay hoay chữa cháy.
Vì sao ESG đã trở thành xu hướng chính
Sự thật rõ ràng: các vụ bê bối rất tốn kém. Gian lận, tràn dầu, lạm dụng lao động – tất cả đều tiêu tốn hàng tỷ USD. Các nhà phân tích ước tính các công ty Mỹ đã mất hơn 500 tỷ USD giá trị do các tranh cãi liên quan đến ESG trong thập kỷ qua. Đó là lý do tại sao quản lý rủi ro là một trong những điểm bán hàng lớn nhất.
Cũng có nhu cầu. Đến năm 2024, các quỹ ESG nắm giữ hơn 3,2 nghìn tỷ USD trên toàn cầu. Khoản vốn khổng lồ đó không nằm yên. Nó đổ vào các tài sản gắn nhãn ESG, thúc đẩy các nhà môi giới tung ra ETF mới, và đẩy cao định giá các công ty đáp ứng tiêu chí.
Và tất nhiên, còn có giá trị. Nhiều nhà giao dịch đơn giản là không muốn ủng hộ các công ty gian lận. Họ thích nắm giữ cổ phiếu năng lượng sạch hoặc các doanh nghiệp nổi tiếng đối xử công bằng với nhân viên hơn. Khảo sát cho thấy ngày càng nhiều nhà đầu tư sẵn sàng từ bỏ một phần nhỏ lợi nhuận để giữ vững nguyên tắc của mình. Đó không phải cảm xúc mềm yếu – mà là hành vi thực sự đang làm dịch chuyển thị trường.
ESG thấm vào các thị trường khác nhau như thế nào
Trong cổ phiếu, con đường rất rõ: ETF ESG hoặc các quỹ sàng lọc. Tiếp cận nhanh chóng, không cần nhiều công sức. Nếu bạn muốn kiểm soát nhiều hơn, các nền tảng hiện cho phép lọc theo điểm ESG. Các nhà cung cấp dữ liệu như MSCI và Morningstar đã biến tính bền vững thành một hệ thống xếp hạng mà nhà giao dịch có thể xem như bất kỳ chỉ số nào khác.
Hàng hóa cũng không ngoại lệ. Quá trình chuyển đổi năng lượng đã làm tăng vọt nhu cầu đối với các kim loại như lithium và đồng, trong khi nhiên liệu hóa thạch phải chịu gánh nặng ngày càng lớn về danh tiếng.
Trong tiền tệ, ESG len lỏi tinh vi hơn. Những quốc gia được coi là dẫn đầu về phát triển bền vững có thể thu hút nhiều dòng vốn hơn, hỗ trợ đồng tiền của họ. Trong khi đó, các nền kinh tế chậm thích ứng có thể chứng kiến dòng vốn chảy ra. Thậm chí các chỉ số giờ đây cũng có biến thể chỉ dành cho ESG, cho thấy đây không còn là một chủ đề bên lề nữa.
Những vùng xám mà nhà giao dịch không nên bỏ qua
Giờ đến những điểm khó xử. Greenwashing là điều rõ ràng nhất. Không có một bộ quy tắc thống nhất nào, nhãn “bền vững” có thể mang ý nghĩa rất khác nhau tùy theo người bán. Các cơ quan quản lý châu Âu đã buộc các nhà quản lý phải gỡ bỏ thương hiệu ESG khỏi các quỹ không thể chứng minh được tuyên bố đó.
Hiệu suất? Hỗn hợp. Một chỉ số ESG toàn cầu đã vượt qua chỉ số chuẩn chính vào năm 2023 (21,7% so với 17%), nhưng trong giai đoạn dài hơn thì kết quả gần với mức trung bình thị trường. Đôi khi danh mục ESG vượt trội, đôi khi tụt lại. Nó không phải lợi thế được đảm bảo.
Cũng có chi phí cơ hội. Loại bỏ cổ phiếu thuốc lá, quốc phòng hoặc dầu mỏ có thể cảm thấy đúng đắn, nhưng sẽ đau đớn khi các ngành đó tăng mạnh. Bất kỳ ai từng né cổ phiếu năng lượng trong đợt tăng giá dầu gần đây đều hiểu điều đó!
Và sau đó là chính trị. Ở Mỹ, ESG đã trở thành tâm điểm gây tranh cãi – một số bang đã hạn chế việc sử dụng nó trong lương hưu. Châu Âu lại đi theo hướng ngược lại, siết chặt các quy định công bố thông tin. Kết quả là gì? Điều được coi là ESG hôm nay có thể ngày mai sẽ không còn.
Kết luận
Đầu tư ESG đã chuyển từ một từ thông dụng thành một phần của bức tranh tài chính. Nó ảnh hưởng đến dòng tiền trong cổ phiếu, hàng hóa, chỉ số và thậm chí cả forex. Đối với nhà giao dịch, nó không thay thế cho phân tích cơ bản hay kỹ thuật, mà là một lăng kính khác. Một cách để phát hiện rủi ro, nắm bắt cơ hội và điều chỉnh khoản đầu tư theo giá trị của chính bạn hoặc khách hàng.
Mẹo là đừng lạm dụng nó. ESG sẽ không bảo vệ bạn khỏi báo cáo thu nhập kém hay cú sốc thị trường. Nhưng hoàn toàn phớt lờ nó có thể khiến bạn mù mờ trước những lực lượng đang tái định hình dòng vốn. Cách tiếp cận khôn ngoan nhất? Hãy dùng nó như một bộ lọc bổ sung. Đọc báo cáo, so sánh xếp hạng, và luôn giữ một chút hoài nghi bên mình.